Inhoud → Automatisch bedrijf

• Blok Seinen

Gesloten Blok vs. Open (vrij) Blok

Seinsystemen bij spoorwegen gebruiken veelal de kleuren rood, geel en groen (met uitzonderingen), daarbij betekent:

• rood: Stop / Waarschuwing: Het achter het sein liggende blok is bezet of gestremd;
• geel: Waarschuwing / Langzaam rijden: Het volgende sein kan rood tonen (Is bezet of gestremd);
• groen: Het volgende blok is vrij (over tenminste twee blokken)

Bij de Duitse spoorwegen wordt "geel" (vaak nog) niet gebruikt op deze manier. Zie daarvoor hoofdstuk Duitse H/V-seinsysteem hieronder.

In de meeste gevallen worden seinen na het passeren van een trein op "rood" gezet, zodat een veilige situatie ontstaat. Pas bij het naderen van een volgende trein wordt het blok (actief) vrij gegeven. Dit systeem wordt meestal aangeduid als "gesloten blok systeem". Het "gesloten blok" zien we voornamelijk in stations, vóór aansluitingen op aftakkende spoorlijnen, bij overwegen en beweegbare bruggen. het gaat hier dus om specifieke "gevaarpunten".

In Rocrail is het "gesloten blok" de standaard instelling.

Hoofdlijn met "Gesloten Blokken": Alle seinen staan op "rood"

Hoofdsporen (tussen stations) worden vaak verdeeld in secties (blokken), zodat er meer treinen tussen beide eindpunten onderweg kunnen zijn. De capaciteit wordt daarmee verhoogd. Om de veiligheid te borgen (en kop-staart-aanrijdingen tegen te gaan), wordt daarbij veelal gekozen voor een Automatisch Blok Systeem. De seinen van dit systeem tonen "geel" of "groen" als het opvolgde blok vrij is. Dit gebeurt automatisch door het passeren van de trein.

Hoofdlijn met "Open Blokken" (Vrije Baan) (bk2, bk3, bk4): De seinen tonen "groen" of "geel", afhankelijk van het opvolgende blok

In Rocrail wordt het "open blok"(of vrije baan) aangemaakt door het hoofdsein van het voorgaande blok als "inrij-sein" van het blok te aan te wijzen.

In bovenstaand voorbeeld zijn de blokken bk2, bk3 en bk 4 omgezet als "inrij-sein" van het blok.
Hiervoor worden de blok-eigenschappen van het voorgaande blok (in dit geval bk1) aangepast. Door in het blok-sysmbool met een rechtsklik de Eigenschappen in het contextmenu te openen, kan in de tab Seinen een vinkje worden gezet bij Vrije baan. Uit de dropdown-lijst wordt het van toepassing zijnde "volgende blok" gekozen.
Op soortgelijke wijze wordt dit gedaan voor de opvolgende blokken.

Kiezen van het "opvolgende blok", bk2

Merk op dat sein Sg1 in blok bk1 daarmee omgezet wordt naar "inrijsein" voor blok bk2 en bk2 daarmee het "vrije baan"-blok is geworden.

Op soortgelijke wijze wordt dit gedaan voor de opvolgende blokken (bk3 op opvolgend aan bk2, bk4 is opvolgende voor bk3, enz.).

Bij de Duitse spoorwegen (DB, DR, DBAG) kent men de combinatie "groen/geel"(Hp2). Dit seinbeeld komt nog veelvuldig voor, zowel bij armseinen als lichtseinen. ¹⁾

In het tot op heden nog veel gebruikte H/V-systeem (zie ook Signaling (EN) for details) wordt de combinatie "groen/geel" niet gebruikt zoals het "geel" van andere systemen zoals weergegeven in het hoofdstuk Algemeen. De betekenis is "snelheid verminderen tot 40 kmh" (tenzij anders aangegeven), meestal als gevolg van wissels die aftakkend bereden dienen te worden. Het seinbeeld Hp2 is dus geen aanduiding dat het volgend sein "rood" zal tonen.

Opmerking: De combinatie groen/geel komt met vergelijkbare betekenis ook voor in het Zwitserse en Oostenrijkse seinstelsel.

Schematische weergaven van een Duits lichtsein in het H/V-seinstelsel. Het seinbeeld toont Hp2, "snelheid verminderen"

In onderstaand voorbeeld wordt Rocrail gebruikt volgens de standaard instelling:

Onjuist gebruik van Hp2

Om dit niet correcte gebruik van seinbeeld Hp2 tegen te gaan, moet in Rocrail de volgende optie worden geactiveerd: Groen sein als volgend rood is.
Met deze keuze toont het beschouwde sein de correcte kleur "groen" (Hp1).

Correct gebruik van Hp1 met de geactiveerde optie Groen sein als volgend rood is

De "vrije baan" (open blok) bij Duitse spoorwegen vergt ook in Rocrail specifieke aanpassingen. Voor het ABS (het zg. Selbstblock) worden standaard hoofdseinen gebruikt, die naar behoefte alleen Rood (Hp0) of Groen (Hp1) kunnen tonen. Seinen met meer dan twee kleuren kunnen niet worden gebruikt op de vrije baan met ABS.

Schematische weergave van een Duits tweelichts hoofdsein in het H/V-seinsysteem. Het sein toont Hp1, "Vrij"

Er hoeven geen speciale instellingen te worden gedaan voor "vrije baan"op Duitse spoorwegen. Het toepassen van twee-lichtsseinen is voldoende.

Onjuist gebruik van Hp2 in bk3 met drie-lichts seinen (boven) en correct gebruikt van Hp1 in alle vrije blokken met twee-lichts seinen (onder)